Przemiany widowni w obrębie tradycyjnych technologii medialnych

1. Koncentracja mediów oraz globalizacja – polega na wprowadzaniu tego samego towaru na wiele rynków medialnych, prowadzi do stałego zwiększania liczebności widowni. Podobnie działa internacjonalizacja mediów. Procesy te sprzyjają powstawaniu większej kumulacyjnej widowni dla pewnego rodzaju treści. Jednocześnie jednak rzeczywiste widownie różnicują się dzięki pomnażaniu liczby kanałów lub wydawnictw specjalistycznych [1].
2. Segmentacja – oferta medialna jest coraz staranniej dopasowana do odpowiednich kategorii konsumentów, czemu sprzyja większy zakres wyboru jakim dysponują odbiorcy odnośnie mediów masowych i ich oferty [1].
3. Dywersyfikacja – zwiększenie się liczby nadawców oraz programów, sprawiło, że dziś widownie budują własne „koszyki medialne” z newsami i rozrywką czerpaną z mediów. Tym samym wpływają na treść i formę dotychczasowych programów. Niestety jednak należy pamiętać, że różnorodność programów i kanałów nie musi oznaczać różnorodności treści [2] (zob. Konkurencja i koncentracja ).
4. Fragmentaryzacja – rozproszenie puli uwagi widowni na coraz więcej źródeł medialnych. W skrajnym wariancie może dojść do pełnej indywidualizacji wyborów odbiorców medialnych co oznaczałoby koniec widowni, jako zbiorowości społecznej [1].

Od modelu biernych konsumentów treści do aktywnej widowni
W ramach tradycyjnego przemysłu medialnego zbiorowości odbiorcze były traktowane najpierw jako masa, a potem jako konsumenci określonych produktów medialnych (zob. Widownia mediów – definicje, cechy, typy widowni ). Podejścia te podkreślały bierność widowni medialnych i nie uwzględniały jej twórczego potencjału oraz zdolności do kreowania znaczeń [2]. Zmienia to zaproponowany przez Francka Bioccę (1988) model aktywnej widowni, który autor stworzył analizując audytorium telewizyjne, można jednak szerzej odnieść go również do odbiorców innych mediów [3].

Nowe media i ich widownia

1. Od masowej do selektywnej widowni – nowe media nie są już mediami masowymi w sensie wysyłania ograniczonej liczby przekazów do homogenicznej, masowej publiczności. Multiplikacja przekazów i źródeł sprawia, że publiczność staje się bardziej selektywna [4].
2. Fragmentaryzacja i segmentacja – skutkuje to rozpadem widowni medialnej. W wyniku tego procesu widownia nowych mediów jest posegmentowaną i zróżnicowana tak, że chociaż jest ona nadal masowa pod kątem liczebności, to nie jest już masowa w kategoriach równoczesności i uniformizacji odbieranych przekazów [4].
3. Zjawisko widowni w widowni (backchanneling) – pozwala wielu użytkownikom na łączenie się i dialog w przestrzeni cyfrowej z wykorzystaniem urządzeń głównie mobilnych z dostępem do internetu. Tym samym tworzą oni nowy typ widowni (backchanneling) pozwalając na jednoczesne uczestnictwo w dwóch lub więcej widowniach jednocześnie [5].
4. Odbiorca może przyjmować rolę nadawcy i tworzyć zawartość nowych mediów (zob. Nowe media a rozwój kultury uczestnictwa ).
5. Cyfrowe ślady – rejestracja zachowań odbiorców stanowi jeden z rodzajów przepływu informacji, które są realizowane w nowych mediach. Charakteryzuje się tym, że nadawca pozyskuje informacje od odbiorców – użytkowników mediów (zob. Przepływ informacji w nowych mediach ).
6. Algorytmizacja – algorytmy śledzące gusty, preferencje i wybory dokonywane przez użytkownika pozwalają na personalizowanie oferty i dostosowanie jej do zebranych informacji o potrzebach i zainteresowaniach użytkownika. Wykorzystywane są w tym celu między innymi mechanizmy rekomendacji tekstowych, mutacji geolokalizacyjnych (dostosowywanie informacji do miejsca, w którym znajduje się użytkownik), zagregowanego filtrowania czy rekomendacji wynikających z profilu użytkownika [6] (zob. Filtrowanie i selekcja informacji oraz Algorytmizacja przestrzeni medialnej ).
7. Automatyzacja – automatyzacja czynności wykonywanych przez odbiorcę i sposobu, w jaki korzysta on z mediów internetowych wynika pośrednio z procesu personalizacji, polegającego na tym, że media masowe dostosowują się do potrzeb pojedynczych osób. Na zasadzie personalizacji opiera się, np. radio internetowe.
8. Last.fm, gdzie profil stacji kształtuje nie nadawca, ale słuchacz – co też jest nowe w stosunku do mediów tradycyjnych, gdzie zawartość kształtował nadawca [7].